
Tra cứu mã HS: Hướng dẫn chi tiết cho người làm xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan
Mã HS (Harmonized System) là một yếu tố không thể thiếu trong các giao dịch thương mại quốc tế. Mã HS giúp xác định loại thuế suất, chính sách mặt hàng, và các yêu cầu nhập khẩu khác để đảm bảo hàng hóa được thông quan thuận lợi.
Trong bài viết này, Vinalogs sẽ hướng dẫn chi tiết cách tra cứu mã HS một cách chính xác, bao gồm các bước áp dụng mã HS, cách sử dụng công cụ tra cứu và các lưu ý quan trọng về chính sách mặt hàng. Đây là tài liệu hữu ích dành cho người làm trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan muốn nâng cao hiệu quả công việc của mình.
Nội dung bài viết
-
- Mã HS là gì và vai trò của mã HS trong xuất nhập khẩu
- Các bước cơ bản để tra cứu mã HS chính xác
- Công cụ và nguồn tra cứu mã HS
- Lưu ý về chính sách mặt hàng khi áp mã HS
- Lời kết
Mã HS là gì và vai trò của mã HS trong xuất nhập khẩu
Mã HS, viết tắt của Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa, là một bộ mã phân loại quốc tế được sử dụng để xác định từng loại hàng hóa trong xuất nhập khẩu. Hệ thống này do Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) phát triển và hiện nay được hơn 200 quốc gia sử dụng, trong đó có Việt Nam.
Việt Nam sử dụng mã HS (HS code) có 8 chữ số để phân loại hàng hóa. Tuy nhiên, ở một số quốc gia khác, mã HS có thể có 10 hoặc thậm chí 12 chữ số. Để đảm bảo sự đồng nhất giữa các quốc gia, mã HS mà các bên sử dụng phải có ít nhất 4 hoặc 6 chữ số đầu tiên giống nhau theo quy định quốc tế.
Cấu trúc của mã HS 8 chữ số được chia thành 4 phần khác nhau. Mỗi phần có 2 chữ số, cụ thể như sau:
- Phần đầu tiên (2 chữ số): Xác định chương hàng hóa.
- Phần thứ hai (2 chữ số): Xác định nhóm hàng trong chương đó.
- Phần thứ ba (2 chữ số): Xác định phân nhóm hàng hóa.
- Phần thứ tư (2 chữ số): Xác định phân nhóm phụ, giúp phân loại chi tiết hơn để xác định thuế suất.
Sử dụng mã HS chính xác giúp các doanh nghiệp và cơ quan hải quan dễ dàng phân loại, xác định thuế suất, và áp dụng các chính sách quản lý khác nhau cho từng loại hàng hóa. Một mã HS chính xác có thể:
- Xác định mức thuế suất: Bao gồm thuế nhập khẩu, thuế GTGT, và các loại thuế suất đặc biệt khác.
- Xác định chính sách mặt hàng: Cho biết hàng hóa có yêu cầu giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chất lượng, kiểm dịch hay không.
- Thúc đẩy thông quan nhanh chóng: Hạn chế rủi ro bị trả hàng, truy thu thuế hoặc bị phạt do mã HS không chính xác.
Do tầm quan trọng đó, việc tra cứu mã HS chính xác là bước đầu tiên và rất quan trọng đối với bất kỳ người làm xuất nhập khẩu hay đại lý hải quan nào.
Các bước cơ bản để tra cứu mã HS chính xác
1. Phân tích tính chất hàng hóa
Để tra cứu mã HS, đầu tiên cần phân tích đặc điểm của hàng hóa để hiểu rõ loại hàng và tính chất sản phẩm. Các bước này bao gồm:
- Xác định thành phần và chất liệu: Đối với các mặt hàng phức tạp, cần biết thành phần và chất liệu chính để xác định nhóm mã HS phù hợp.
- Xem xét công dụng và chức năng chính: Một số sản phẩm được phân loại mã HS dựa trên công dụng cụ thể. Ví dụ, sản phẩm nhựa sẽ có mã khác khi được gia công thành các dụng cụ y tế so với khi sử dụng trong công nghiệp.
- Tham khảo tài liệu kỹ thuật: Các tài liệu kỹ thuật, giấy chứng nhận sản phẩm, và mô tả chi tiết sẽ giúp ích trong việc xác định mã HS chính xác.
2. Áp dụng 6 quy tắc phân loại mã HS
Hệ thống mã HS tuân thủ 6 quy tắc phân loại. Hiểu rõ các quy tắc này là cần thiết để xác định mã HS đúng cho từng loại hàng hóa.
Quy tắc 1: Dựa vào nội dung chương và chú giải
- Bước đầu tiên là đối chiếu hàng hóa với nội dung của chương và chú giải để loại trừ các chương không liên quan.
Quy tắc 2: Sản phẩm chưa hoàn chỉnh và chất liệu hỗn hợp
- Quy tắc 2(a) áp dụng cho các sản phẩm chưa hoàn chỉnh nhưng đã có hình dáng của sản phẩm hoàn chỉnh. Ví dụ, khung xe đạp được phân loại như một chiếc xe đạp hoàn chỉnh.
- Quy tắc 2(b) dành cho các sản phẩm làm từ nhiều chất liệu, theo đó mã HS được chọn dựa trên chất liệu chủ yếu của hàng hóa.
Quy tắc 3: Mô tả chi tiết nhất và công dụng chính
- Quy tắc 3(a): Khi có nhiều mã HS áp dụng, mã mô tả chi tiết nhất sẽ được chọn.
- Quy tắc 3(b): Nếu không có mô tả chi tiết, hãy phân loại theo công dụng chính.
- Quy tắc 3(c): Trong trường hợp không xác định được, chọn mã cuối cùng trong dãy mã HS.
Quy tắc 4: Dựa vào sản phẩm tương tự
- Nếu không có mã HS rõ ràng, chọn mã cho sản phẩm tương tự về tính chất hoặc công dụng.
Quy tắc 5: Bao bì đặc biệt
- Đối với các sản phẩm có bao bì đặc biệt (như hộp đựng đồ trang sức), quy tắc này quy định mã HS cho bao bì liên quan.
Quy tắc 6: Đối chiếu mã HS cấp độ chi tiết nhất
- Chọn mã HS chi tiết đến cấp độ 8 hoặc 10 số để đảm bảo độ chính xác cao.
3. Ví dụ thực tế về tra cứu mã HS cho các mặt hàng phức tạp
Đối với một số nhóm hàng hóa yêu cầu kiểm tra kỹ thuật cao hoặc giấy phép đặc biệt, quá trình tra cứu mã HS có thể trở nên phức tạp hơn. Dưới đây là một số ví dụ:
-
Ví dụ 1: Thiết bị y tế - Máy thở
- Phân tích tính chất: Máy thở là thiết bị dùng trong y tế, thường cần giấy phép nhập khẩu từ Bộ Y tế, do đó thuộc nhóm hàng cần quản lý đặc biệt.
- Áp dụng quy tắc: Máy thở thuộc chương 90 về dụng cụ và thiết bị y tế. Các quy tắc mô tả cụ thể giúp xác định mã cho từng loại thiết bị y tế dựa trên chức năng.
- Mã HS đề xuất: 9019.20.00 cho máy thở và thiết bị hỗ trợ hô hấp.
- Chính sách mặt hàng: Hàng hóa này đòi hỏi giấy phép nhập khẩu từ cơ quan y tế và tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật y tế.
-
Ví dụ 2: Hóa chất công nghiệp
- Phân tích tính chất: Hóa chất thuộc danh mục hàng nguy hiểm và có thể cần kiểm tra an toàn hóa chất.
- Áp dụng quy tắc: Cần tra cứu tính chất hóa học, phân nhóm hóa chất trong chương 28 và 29 để xác định mã HS dựa trên công thức và mức độ nguy hiểm.
- Mã HS đề xuất: 2833.29.00 cho natri nitrat, một loại hóa chất công nghiệp phổ biến.
- Chính sách mặt hàng: Hóa chất công nghiệp có thể cần giấy phép từ Bộ Công Thương và đáp ứng tiêu chuẩn về an toàn và môi trường.
-
Ví dụ 3: Thực phẩm chức năng
- Phân tích tính chất: Thực phẩm chức năng là sản phẩm tiêu dùng, có yêu cầu kiểm tra chất lượng và an toàn từ Bộ Y tế.
- Áp dụng quy tắc: Nhóm hàng hóa này thường nằm trong chương 21 hoặc chương 30 nếu là sản phẩm bổ sung dinh dưỡng đặc biệt.
- Mã HS đề xuất: 2106.90.90 cho các loại thực phẩm bổ sung, bao gồm sản phẩm bổ sung vitamin hoặc khoáng chất.
- Chính sách mặt hàng: Thực phẩm chức năng nhập khẩu cần giấy phép từ cơ quan y tế và chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng quốc tế hoặc kiểm nghiệm tại Việt Nam.
Công cụ và nguồn tra cứu mã HS
Để tra cứu mã HS chính xác và thuận tiện, người làm xuất nhập khẩu có thể tham khảo các công cụ trực tuyến dưới đây:
-
Cổng thông tin của Tổng cục Hải quan Việt Nam
Công cụ này cung cấp biểu thuế xuất nhập khẩu và cho phép tra cứu mã HS theo mô tả sản phẩm. Người dùng chỉ cần nhập từ khóa hoặc mô tả hàng hóa để tra cứu. -
WCO Trade Tools của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO)
Đây là công cụ quốc tế để tra cứu mã HS. Người dùng có thể tra cứu theo chương hoặc nhóm hàng, giúp nắm rõ các chính sách thuế suất quốc tế. - Biểu thuế xuất khẩu - nhập khẩu
Văn bản này do Chính phủ ban hành nhằm quy định thuế suất áp dụng cho từng loại hàng hóa khi xuất nhập khẩu qua biên giới Việt Nam. Đây là tài liệu quan trọng giúp doanh nghiệp, đại lý hải quan, và cơ quan hải quan dễ dàng tra cứu, áp mã HS, và xác định mức thuế phải nộp cho mỗi loại hàng hóa. Biểu thuế được in dưới dạng sách giấy (như hình dưới), và cũng được soạn dưới dạng file Excel. Bạn có thể tải file Biểu thuế XNK 2024 tại đây.
Sách biểu thuế suất xuất nhập khẩu 2024
-
Các quy định quản lý chuyên ngành của các bộ, ngành liên quan
Một số mặt hàng đặc biệt cần tham khảo các quy định từ Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các cơ quan quản lý chuyên ngành khác để đảm bảo mã HS chính xác. Các quy định này có thể bao gồm giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chất lượng, kiểm dịch..., và các điều kiện đặc biệt áp dụng cho các mặt hàng thuộc quản lý của từng bộ. Ví dụ:- Bộ Y tế quản lý nhập khẩu dược phẩm, mỹ phẩm, thiết bị y tế và thực phẩm chức năng.
- Bộ Công Thương chịu trách nhiệm quản lý các hóa chất nguy hiểm, hàng công nghiệp đặc thù.
- Bộ NN&PTNT quản lý các sản phẩm nông sản, động thực vật và yêu cầu kiểm dịch.
Lưu ý về chính sách mặt hàng khi áp mã HS
Để tránh rủi ro khi áp mã HS, người làm xuất nhập khẩu nên chú ý đến các chính sách mặt hàng sau:
- Kiểm tra chất lượng và kiểm dịch: Một số hàng hóa yêu cầu kiểm tra chất lượng hoặc kiểm dịch từ cơ quan quản lý nhà nước, chẳng hạn nông sản hoặc động vật sống.
- Giấy phép nhập khẩu: Một số mặt hàng như thiết bị y tế, hóa chất, mỹ phẩm cần giấy phép nhập khẩu từ các bộ quản lý chuyên ngành.
- Thuế suất đặc biệt: Khi tra cứu mã HS, cần lưu ý đến thuế suất đặc biệt hoặc thuế ưu đãi tùy thuộc vào hiệp định thương mại song phương và chính sách thương mại.
Lời kết
Tra cứu mã HS là một kỹ năng quan trọng đối với những ai làm việc trong lĩnh vực xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan. Bằng cách hiểu rõ quy trình tra cứu, sử dụng các công cụ và nắm bắt chính sách mặt hàng liên quan, bạn sẽ dễ dàng xác định mã HS chính xác cho hàng hóa của mình. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn rõ ràng và có thể áp dụng vào công việc hàng ngày, giúp việc thông quan hàng hóa diễn ra nhanh chóng và thuận lợi hơn.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về tra cứu mã HS hoặc các thủ tục xuất nhập khẩu khác, hãy liên hệ với Vinalogs để được tư vấn và hỗ trợ.