ExW là gì? Chi tiết về điều kiện Ex Works trong Incoterms

ExW là gì trong xuất nhập khẩu

ExW là gì? Được sử dụng như thế nào?

Đây là một trong những điều kiện thương mại quốc tế Incoterms, quy định trách nhiệm của người bán và người mua trong việc giao nhận hàng hóa. Điều kiện này yêu cầu người bán giao hàng tại kho hoặc xưởng của mình, trong khi người mua phải tự lo toàn bộ các công việc còn lại.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về ExW, từ khái niệm, vai trò đến quy trình thực hiện và các lưu ý quan trọng khi áp dụng. Trước hết là vài nét về Incoterms.

I. Giới thiệu Incoterms

1. Incoterms là gì?

Incoterms (International Commercial Terms) là tập hợp các điều kiện thương mại quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành nhằm quy định rõ ràng trách nhiệm, chi phí và rủi ro giữa người bán và người mua trong các giao dịch mua bán hàng hóa quốc tế.

Các điều khoản này giúp các bên thống nhất các khía cạnh quan trọng trong quá trình giao nhận, như:

• Bên nào chịu trách nhiệm vận chuyển hàng hóa và chi phí liên quan?
• Thời điểm chuyển giao rủi ro từ người bán sang người mua là khi nào?
• Ai sẽ thực hiện các thủ tục hải quan xuất nhập khẩu?

Khi các bên lựa chọn và sử dụng một điều kiện nào đó và nêu rõ trong hợp đồng mua bán, thì đồng nghĩa với việc nội dung của điều kiện đó có hiệu lực mà không cần nhắc lại chi tiết.

Tầm quan trọng của Incoterms trong thương mại quốc tế

Trong hoạt động mua bán quốc tế, sự khác biệt về ngôn ngữ, luật pháp và quy trình vận chuyển giữa các quốc gia dễ gây hiểu nhầm hoặc tranh chấp. Incoterms tạo ra một chuẩn mực chung, giúp các bên hiểu rõ trách nhiệm của mình, từ đó giảm thiểu rủi ro và tiết kiệm thời gian và chi phí.

Ví dụ, một hợp đồng ngoại thương có điều kiện FOB (Free on Board) sẽ chỉ ra rằng người bán phải chịu trách nhiệm cho đến khi hàng được xếp lên tàu, và người mua tiếp quản từ đó. Nếu không có các quy định này, việc tranh cãi về ai sẽ gánh chịu rủi ro khi hàng hóa bị thiệt hại trên đường vận chuyển là điều rất dễ xảy ra.

Lợi ích của việc áp dụng Incoterms

• Tránh tranh chấp: Các điều khoản rõ ràng giúp phân định trách nhiệm của từng bên, tránh hiểu lầm trong quá trình giao dịch.
• Tiết kiệm thời gian: Với các điều khoản thống nhất, các doanh nghiệp dễ dàng xác định trách nhiệm và nghĩa vụ mà không cần thương lượng lại từng chi tiết nhỏ.
• Tạo điều kiện thuận lợi cho hải quan và vận chuyển: Các nhà vận chuyển và hải quan hiểu rõ các điều kiện Incoterms, từ đó hỗ trợ nhanh chóng hơn trong quá trình thông quan và giao hàng.

2. Phân loại các điều kiện Incoterms phổ biến

Incoterms được chia thành 4 nhóm chính: E, F, C và D, mỗi nhóm thể hiện mức độ trách nhiệm và rủi ro khác nhau giữa người bán và người mua.

• Nhóm E – Ex Works (EXW): Người bán giao hàng tại xưởng hoặc kho của mình; người mua chịu trách nhiệm từ đó đến điểm đích.
• Nhóm F – Free (FCA, FAS, FOB): Người bán giao hàng cho người vận chuyển do người mua chỉ định mà chưa thanh toán cước vận chuyển chính.
• Nhóm C – Cost (CFR, CIF, CPT, CIP): Người bán thanh toán chi phí vận chuyển chính nhưng không chịu rủi ro trong hành trình.
• Nhóm D – Delivered (DAP, DPU, DDP): Người bán chịu trách nhiệm toàn bộ chi phí và rủi ro cho đến khi hàng được giao đến điểm đích.

II. ExW là gì?

1. Khái niệm ExW (Ex Works)

Ex Works (viết tắt là ExW) có nghĩa là giao hàng tại xưởng hoặc tại một địa điểm do người bán chỉ định, ví dụ như nhà kho, nhà máy hoặc cơ sở sản xuất. Theo điều kiện này, người bán hoàn thành nghĩa vụ của mình khi hàng hóa được chuẩn bị và sẵn sàng để giao cho người mua tại địa điểm chỉ định.

Trong ExW, trách nhiệm chính chuyển giao ngay tại xưởng – người mua phải tự chịu toàn bộ chi phí và rủi ro liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa từ kho của người bán đến điểm đến cuối cùng.

Hình phía trên minh hoạ điều kiện EXW trong Incoterm 2020, và phiên bản 2010 cũng tương tự. Theo đó, hàng hóa (hình vuông màu đen) đặt trước cửa kho người bán, sẵn sàng giao. Phía người mua thu xếp xe (màu vàng) đến bốc hàng và làm các công việc và chịu chi phí để đưa hàng hóa về kho của mình.

Ví dụ điều kiện ExW: Công ty A ở Việt Nam bán một lô thép theo điều kiện ExW. Ngay sau khi thép được đặt tại kho Công ty A trong tình trạng sẵn sàng, Công ty B (người mua) sẽ phải tự lo liệu phương tiện vận chuyển, bốc hàng lên xe, chi trả chi phí logistics và thực hiện thủ tục hải quan, chịu các chi phí liên quan để đưa hàng về địa điểm đích.

Với điều kiện ExWork, trách nhiệm của người mua là ít nhất, trong khi người bán phải chịu trách nhiệm, chi phí, và rủi ro cao nhất. Điều kiện này thường được gọi là giá xuất xưởng.

2. Sử dụng ExW trong xuất nhập khẩu

Về bản chất, điều kiện giao hàng tại kho người bán phù hợp với mua bán nội địa, khi người mua muốn tự mình bố trí phương tiện đến nhận hàng tại kho người bán.

Trong thương mại quốc tế, điều kiện ExW thường được sử dụng trong các trường hợp:

• Xuất nhập khẩu đối với các doanh nghiệp mua hàng hóa từ nhiều quốc gia và có hệ thống logistics đủ mạnh. Họ có thể thu xếp toàn bộ khâu nhận hàng từ nhà máy của người bán nước ngoài.
• Phù hợp với những công ty muốn kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng, từ bốc dỡ hàng hóa cho đến phân phối.

III. Trách nhiệm và nghĩa vụ của các bên trong ExW

1. Trách nhiệm của người bán

• Chuẩn bị hàng hóa và giao hàng tại địa điểm chỉ định (ví dụ: kho xưởng, nhà máy).
• Đảm bảo hàng hóa phù hợp với các tiêu chuẩn đã thỏa thuận trong hợp đồng.
• Không chịu trách nhiệm về chi phí và rủi ro phát sinh sau khi hàng được bàn giao.

2. Trách nhiệm của người mua

• Tự tổ chức phương tiện vận chuyển từ kho người bán.
• Chịu trách nhiệm bốc dỡ hàng lên phương tiện vận chuyển.
• Thực hiện toàn bộ thủ tục hải quan xuất khẩu và nhập khẩu (nếu có).
• Thanh toán mọi chi phí liên quan từ khi hàng được giao tại kho người bán, bao gồm phí vận chuyển, thuế và bảo hiểm.

3. So sánh ExW với các điều kiện khác (FCA, FOB, DDP)

• ExW: Người bán chỉ cần giao hàng tại kho của mình; người mua chịu mọi chi phí và rủi ro từ điểm giao hàng đó.
• FCA (Free Carrier): Người bán chịu trách nhiệm giao hàng (gồm cả xếp hàng lên phương tiện) cho bên vận chuyển do người mua chỉ định.
• FOB (Free on Board): Người bán chịu trách nhiệm giao hàng lên tàu (do người mua chỉ đinh) tại cảng xuất khẩu.
• DDP (Delivery Duty Paid): Người bán chịu mọi chi phí và rủi ro (bao gồm cả trả thuế xuất nhập khẩu) cho đến khi giao hàng tại kho của người mua.

Điều này cho thấy ExW là điều kiện ít rủi ro nhất cho người bán, trong khi người mua phải tự lo liệu gần như toàn bộ quy trình logistics.

Để có thể so sánh ExW với các điều kiện còn lại, bạn có thể tham khảo thêm sơ đồ Incoterms Chart.

IV. Quy trình giao nhận và lưu ý khi áp dụng ExW

1. Quy trình giao nhận hàng hóa theo ExW

• Bước 1: Người bán chuẩn bị hàng hóa và thông báo thời gian sẵn sàng giao hàng.
• Bước 2: Người mua tổ chức phương tiện đến lấy hàng tại địa điểm của người bán.
• Bước 3: Người mua bốc dỡ và vận chuyển hàng từ kho người bán đến cảng xuất khẩu.
• Bước 4: Người mua thực hiện thủ tục hải quan xuất khẩu và vận chuyển quốc tế.
• Bước 5: Người mua nhận hàng tại điểm đến cuối cùng và hoàn thành thủ tục nhập khẩu (nếu có).

2. Rủi ro khi sử dụng ExW là gì?

• Người mua thiếu kinh nghiệm về thủ tục hải quan và logistics có thể gặp khó khăn.
• Chi phí phát sinh ngoài dự kiến nếu người mua không kiểm soát tốt chuỗi vận chuyển.
• Không rõ ràng về thời điểm chuyển giao rủi ro, có thể dẫn đến tranh chấp nếu không được thỏa thuận chặt chẽ trong hợp đồng.

VI. Khi nào nên chọn điều kiện ExW?

ExW là lựa chọn hợp lý trong các trường hợp:

• Người mua có mạng lưới logistics mạnh và kinh nghiệm về thủ tục hải quan.
• Hàng hóa có giá trị thấp, và người mua muốn kiểm soát toàn bộ quá trình vận chuyển.
• Các giao dịch nội địa, nơi việc vận chuyển không quá phức tạp.

Ngược lại, nếu bên mua thiếu kinh nghiệm hoặc không quen thuộc với thủ tục vận chuyển quốc tế, thì FCA hoặc FOB sẽ là lựa chọn an toàn hơn.

VII. Lời khuyên khi sử dụng ExW trong hợp đồng

1. Nêu rõ địa điểm giao hàng trong hợp đồng để tránh tranh chấp.
2. Thỏa thuận rõ về thời gian giao hàng và điều kiện bốc dỡ.
3. Xem xét bảo hiểm hàng hóa vì người bán không chịu trách nhiệm sau khi giao hàng tại kho.
4. Trao đổi kỹ với bên vận chuyển để đảm bảo tiến độ và hạn chế chi phí phát sinh.

---

VIII. Câu hỏi thường gặp về ExW

ExW có phù hợp cho doanh nghiệp mới không?

Doanh nghiệp mới không nên mua hàng theo điều kiện ExWork do trách nhiệm nặng nề về logistics, nếu thiếu kinh nghiệm thì sẽ rất rủi ro. Nhưng nếu là người bán hàng thì lại phù hợp.

Ai chịu trách nhiệm bốc hàng từ kho người bán lên phương tiện vận chuyển?

Người mua chịu trách nhiệm bốc hàng từ kho. Người bán chỉ chuẩn bị hàng sẵn sàng tại kho của mình.

Ai chịu trách nhiệm vận chuyển nếu người bán chậm giao hàng?

Người bán chỉ chịu trách nhiệm đảm bảo hàng hóa sẵn sàng tại kho đúng thời hạn đã thỏa thuận. Nếu trễ hẹn, người bán chịu trách nhiệm.

Cần làm gì nếu gặp khó khăn trong việc thông quan?

Người mua cần chuẩn bị kỹ về thủ tục hải quan, cả xuất khẩu và nhập khẩu. Nếu chưa có kinh nghiệm thì nên xem xét thuê đơn vị logistics chuyên nghiệp hỗ trợ.

---

IX. Tổng kết

Điều kiện ExW mang lại sự đơn giản cho người bán nhưng đặt toàn bộ trách nhiệm lên vai người mua. Đây là lựa chọn tối ưu nếu người mua có kinh nghiệm và năng lực logistics tốt, nhưng có thể không phù hợp cho các doanh nghiệp mới hoặc chưa quen với quy trình vận chuyển hàng hóa quốc tế.

Khi lựa chọn sử dụng ExW, hai bên cần hiểu rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi bên. Việc nắm vững bản chất của ExW sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động thương mại quốc tế của mình.

Và nếu thấy điều kiện ExWork chưa thực sự phù hợp, bạn hoàn toàn có thể nghiên cứu và đàm phán sử dụng điều kiện khác trong Incoterms, sao cho đáp ứng được nhiều nhất yêu cầu của mình.

Hy vọng bài viết đem lại lời giải đáp thỏa đáng cho câu hỏi ExW là gì. Nếu được như vậy, bạn vui lòng Like & Share để người khác cùng tham khảo.